Oplossing voor nagenoeg alle gemelde medicijntekorten

Afgelopen jaar zijn er door bedrijven bijna 400 meldingen gemaakt van leveringsproblemen van medicijnen. Dit blijkt uit de jaarrapportage 2017 van het Meldpunt geneesmiddelentekorten en –defecten. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting (IGJ i.o.) coördineren het Meldpunt en werken samen met diverse partijen om leveringsproblemen te voorkomen of tot een geschikte oplossing te komen voor een tekort. De meest voorkomende oorzaak van een medicijntekort is een vertraging in de productie of het distributieproces van een medicijn. Afgelopen jaar is het in nagenoeg alle gevallen gelukt om voor de patiënt een adequaat alternatief medicijn te vinden. In slechts een enkel geval was dit niet het geval.

Het CBG en IGJ i.o. gaan bij iedere melding van een mogelijk tekort na of er voldoende alternatieve middelen beschikbaar zijn, en welke partijen eventueel actie moeten ondernemen om een tekort te voorkomen. CBG en IGJ werken daarbij samen met de Werkgroep Geneesmiddelentekorten (koepels van apothekers, artsen, patiëntenverenigingen, farmaceutische bedrijven, groothandels, zorgverzekeraars en VWS). Het gaat dan bijvoorbeeld om een vervangend geneesmiddel, een apotheekbereiding of een levering van hetzelfde medicijn uit het buitenland.

Het ene tekort is het andere niet

CBG-voorzitter Ton de Boer: “Het ene tekort is het andere niet en elk tekort vraagt om een eigen oplossingsstrategie. Er zit een groot verschil tussen of er een ander medicijn voor de patiënt beschikbaar is of dat er helemaal geen alternatief medicijn is. Uiteraard begrijpen we dat elk tekort vervelend is voor patiënten. En ook voor apothekers en artsen. Dankzij ieders inspanningen is het bij nagenoeg alle meldingen uit 2017 gelukt om een oplossing te vinden.”

Tekort Hepatitis A-vaccin en smalspectrum antibioticum

Een voorbeeld waarbij er het afgelopen jaar geen oplossing is  gevonden voor een medicijntekort, betreft een hepatitis A-vaccin. Mensen die naar een land reizen waar Hepatitis A voorkomt, krijgen tijdelijk één inenting in plaats van twee en krijgen het advies om maatregelen te nemen die de kans op besmetting verkleinen. Eind 2017 was er een leveringsprobleem met het smalspectrum antibioticum feneticilline (Broxil) waarvoor toen tijdelijk kon uitgeweken worden naar een alternatief. Inmiddels zijn er ook problemen met deze alternatieven.

Over het Meldpunt geneesmiddelentekorten en –defecten

Het Meldpunt heeft in 2017 in totaal 985 meldingen ontvangen. Deze meldingen bestaan uit het (opnieuw) in de handel brengen, het definitief uit de handel halen, het tijdelijk niet in de handel brengen van een medicijn en meldingen van een kwaliteitsdefect waarbij geen tekort verwacht wordt (figuur 1, uit de rapportage). Na analyse bleek bij bijna 400 meldingen dat er leveringsproblemen konden ontstaan (figuur 3).

Sinds de introductie van het Meldpunt is er beter en vaak ook tijdiger zicht op mogelijke geneesmiddelentekorten. Hierdoor kan er in een zo vroeg mogelijk stadium worden gezocht naar een oplossing om de gevolgen voor patiënten zo veel mogelijk te beperken. Bedrijven kunnen sneller zelf tot een oplossing komen, omdat via een ‘routekaart’ nu duidelijk is welke mogelijkheden er zijn.

Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is opdrachtgever van het Meldpunt.